Plastik, bahan polimer serba boleh, memainkan peranan yang tidak dapat dinafikan dalam kehidupan seharian. Daripada beg plastik kepada botol plastik dan mainan, plastik telah menjadi bahagian yang amat diperlukan dalam kehidupan moden. Berikut ialah pandangan yang lebih terperinci tentang aplikasi plastik dalam industri yang berbeza dan klasifikasi plastik biasa.
Konsep plastik
Plastik ialah sejenis bahan polimer, yang terdiri daripada gabungan molekul monomer untuk menghasilkan struktur yang panjang dan fleksibel. Monomer ini boleh dihasilkan daripada sumber petrokimia atau daripada sumber semula jadi seperti tumbuhan atau kayu. Proses kimia polimer ini menghasilkan pelbagai jenis plastik dengan sifat fizikal dan kimia yang berbeza.
Sifat plastik
- Fleksibel: Plastik boleh diubah bentuk dengan mudah kepada pelbagai bentuk.
- Tahan lama: Plastik tahan terhadap agen luar seperti air, asid, bes,…
- Sifat penebat: Plastik tidak mengalirkan elektrik, jadi ia digunakan untuk membuat bahan penebat.
- Penebat Haba: Plastik menghantar haba dengan buruk, jadi ia digunakan untuk membuat bahan penebat haba.
Komponen yang membentuk plastik
Polimer: Merupakan komponen utama plastik, menyumbang 50% hingga 95%. Polimer ialah molekul gergasi yang terdiri daripada ribuan hingga jutaan monomer yang dihubungkan bersama oleh ikatan kovalen.
Bahan tambahan ditambah untuk memperbaiki sifat plastik, contohnya:
- Ejen pewarna: Mencipta warna untuk plastik.
- Penstabil: Membantu plastik menjadi lebih tahan lama terhadap haba, cahaya,…
- Pelincir: Membantu pengaliran plastik dengan mudah semasa pemesinan.
- Pengisi: Membantu mengurangkan kos dan meningkatkan kekerasan plastik.
Aplikasi plastik dalam kehidupan
Plastik adalah bahan yang paling popular dan pelbagai dalam kehidupan moden. Plastik digunakan secara meluas dalam pelbagai industri, daripada pengeluaran perindustrian kepada kehidupan seharian.
Industri
- Pembuatan jentera: Plastik digunakan untuk membuat bahagian mesin dan peralatan seperti selongsong mesin, gear, paip, dll. Plastik membantu mengurangkan berat mesin, meningkatkan ketahanan dan rintangan kakisan.
- Industri pembinaan: Plastik digunakan untuk membuat bahan binaan seperti paip air, tingkap, bumbung, dll. Plastik membantu mengurangkan kos pembinaan, meningkatkan ketahanan dan rintangan air.
- Industri automotif: Plastik digunakan untuk membuat bahagian kereta seperti bampar, papan pemuka, bahagian dalam, dll. Plastik membantu mengurangkan berat kereta, menjimatkan bahan api dan meningkatkan keselamatan.
- Industri elektronik: Plastik digunakan untuk membuat sarung mesin elektronik, mikrocip, wayar, dll. Plastik membantu melindungi dan melindungi peranti elektronik daripada kerosakan.
- Pertanian: Jaring pelindung matahari, filem sungkupan pertanian,…
- Industri tekstil: Gentian sintetik, fabrik pakaian,…
- Perubatan: Menghasilkan bahagian badan tiruan seperti sendi pinggul, injap jantung,…
Kehidupan seharian
- Peralatan dapur: Plastik digunakan untuk membuat peralatan dapur seperti cawan, pinggan, gelas, periuk, bekas makanan dan lain-lain. Plastik menjadikan peralatan dapur ringan, tahan lama dan mudah dibersihkan.
- Pembungkusan: Plastik digunakan untuk membuat pembungkusan untuk produk makanan, minuman, kosmetik, dll. Plastik membantu memelihara produk dengan lebih baik, meningkatkan jangka hayat dan meminimumkan sisa.
- Mainan: Plastik digunakan untuk membuat mainan untuk kanak-kanak seperti kereta, anak patung, model, dll. Plastik menjadikan mainan selamat, tahan lama, cantik dan terdapat dalam pelbagai warna yang menarik perhatian.
- Alat perubatan: Plastik digunakan untuk membuat alat perubatan seperti picagari, jarum, alat pembedahan, dll. Plastik membantu menjadikan alat perubatan selamat, disterilkan dan murah.
Pengelasan plastik
Plastik dikelaskan berdasarkan Kod Pengenalan Resin (RIC) mereka, biasanya ditanda pada permukaan produk plastik. Di bawah ialah beberapa jenis plastik biasa dan kod RICnya:
- PET (Polyethylene terephthalate): Plastik jenis ini sering digunakan untuk botol minuman, beg plastik dan bekas makanan. Kod RIC ialah 1.
- HDPE (High-Density Polyethylene): Selalunya digunakan untuk botol air minuman, botol susu, paip air dan mainan kanak-kanak. Kod RIC ialah 2.
- PVC (Polyvinyl Chloride): Digunakan untuk paip air, paip pembetung, panel kalis bunyi dan bahan binaan. Kod RIC ialah 3.
- PP (Polypropylene): Selalunya digunakan untuk produk seperti penutup botol, bekas makanan dan perkakas rumah. Kod RIC ialah 5.
Pengaruh daripada plastik
Kesan positif
- Plastik adalah murah, mudah dihasilkan dan sangat tahan lama.
- Plastik menyumbang kepada peningkatan kualiti hidup.
Kesan negatif
- Plastik sukar reput, menyebabkan pencemaran alam sekitar:
- Sisa plastik wujud di alam sekitar selama ratusan tahun, mencemarkan tanah, air dan udara.
- Plastik terurai menjadi mikroplastik, memasuki badan manusia dan haiwan, menyebabkan kemudaratan kepada kesihatan.
Penyelesaian
- Hadkan penggunaan barangan plastik sekali guna.
- Guna semula dan kitar semula plastik.
- Gunakan produk pengganti untuk plastik: Kertas, kaca, buluh,…
Kesimpulan
Plastik adalah bahan dengan banyak kelebihan dan aplikasi yang luas, mereka adalah bahagian yang sangat diperlukan dalam banyak industri. Walau bagaimanapun, penggunaan plastik yang berlebihan menyebabkan banyak kesan negatif terhadap alam sekitar dan kesihatan. Oleh itu, kita perlu menggunakan plastik secara munasabah, mengehadkan sisa plastik dan mencari penyelesaian alternatif.
Mari berganding bahu melindungi alam sekitar dengan menggunakan plastik dengan bijak!
